Ngày Xưa Ga Hàng Cỏ

Bởi Tran Thanh Nhan tháng 8 28, 2011

Giờ chẳng còn mấy ai gọi nhà ga cổ ấy là ga Hàng Cỏ, nó đã được đổi tên thành ga Hà Nội từ năm 1976. Nhưng mỗi khi những người lớn tuổi gọi nhà ga bằng tên cũ, trong kí ức ta lại hiện về những kỉ niệm khó phai của một thời xa lắc.

Tên ga Hàng Cỏ có nguồn gốc từ tên phố, nơi có khu đất hoang dùng làm nơi bán có nuôi ngựa. Bức ảnh quý không chỉ ở chỗ nó lưu lại hình ảnh ban đầu của nhà ga với một khối nhà chính và hai cánh một tầng hai bên, mà còn chứng minh cho sự tồn tại của cái chợ cỏ gần đó qua hình ảnh những phụ nữ rảo bước với gánh cỏ trên vai.

Lúc đầu ga Hàng Cỏ nằm trong diện tích hơn 21 ha, trong đó diện tích xây dựng là 105.000 m2 nhà cửa, còn là sân ga, đường sắt, các nhánh đường cho các đoàn tàu tránh nhau, ăn khách, dỡ hàng.

Phố Hàng Lọng (Lê Duẩn ngày nay) chạy qua trước cửa ga từng có tên là Đường Quan Lộ, có nghề làm lọng , làm ô, làm kiệu. Trong ảnh đoạn đầu phố còn có nhà , đoạn từ phố Hàng Cỏ (Trần Hưng Đạo ngày nay) về phía Khâm Thiên vẫn là những khu đất trống.

Năm 1902 khi khánh thành Cầu Doumer (tức cầu Long Biên) qua sông Hồng thì ga Hàng Cỏ hoàn thành, đưa vào sử dụng với những ki-lô-mét đường sắt đầu tiên sang Gia Lâm. Ảnh chụp từ phố Hàng Cỏ (thời Pháp gọi là Đại lộ Gambetta), dòng lưu bút đề ngày 5/9/1903. Số lượng cửa sổ tầng mái khối nhà chính cho biết khi đó hình dáng nhà ga chưa có gì thay đổi so với ban đầu

Là nhà ga xuất phát của con đường sắt Hà Nội - Lạng Sơn thuở ban đầu, rồi đường Hà Nội - Hải Phòng (1903), Hà Nội - Lào Cai (1905). Cùng với sự phát triển của mạng lưới đường sắt, quy mô nhà ga cũng thay đổi. Hai cánh được nâng nên thành hai tần nối với hai khối nhà mới.

Quang cảnh bên trong ga

Trong các hành khách chờ tầu có khá nhiều lính dõng

Bên ngoài, trước cửa ga, tập trung rất đông xe tay chờ khách.

Cùng hướng chụp, thời điểm nhà ga vắng khách

Thành phố hiện đại hơn. Dường như sự phát triển của dẫy phố đối diện làm đường phố chật chội hơn nên các bức ảnh từ đây khó lấy được toàn cảnh nhà ga.

Quảng trường ga. Cây cối phía đầu phố Hàng Lọng lên cao che khuất các ngôi nhà.

Cửa chính ga Hà Nội với chiếc đồng hồ tồn tại đến tháng 12-1972. Trong cuộc tập kích 12 ngày đêm hủy diệt Hà Nội bằng đường không của Mỹ sảnh chính của nhà ga đã bị phá hủy. Sau đó, sảnh được xây lại theo kiến trúc mới vào năm 1976 và hoàn thành vào đúng dịp thông tuyến đường sắt Thống Nhất, nối hai miền Bắc - Nam sau 30 năm chia cắt.