Hà Nội xưa - Lễ duyệt binh chụp từ trên cao

Gần 100 năm trước, ở Hà nội đã diễn ra một sự kiện hoành tráng như thế khi khánh thành cầu Doumer và tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng. Trong loạt không ảnh ghi lại quang cảnh buổi lễ diễu binh, dưới cánh máy bay, đường phố và những công trình nổi tiếng của Hà nội hiện lên vừa lạ, vừa quen. Đoàn diễu binh xuất phát từ phía cầu Long biên tiến về hướng ga Hàng Cỏ.

Đoàn diễu binh xuất phát từ phía cầu Long biên tiến về hướng ga Hàng Cỏ. Cảnh dân chúng đứng trên tuyến đường Trầ Nhật Duật xem diễu binh.

Bức ảnh này chụp từ hướng sông Hồng. Dân chúng đứng dọc hai bên đê Guillemoto (đường Trần Quang Khải ngày nay), đội ngũ diễu binh với  vị chỉ huy cưỡi ngựa đi đầu. Khi đó đoạn đường này là con đê trải nhựa nối tiếp đê Clémenceau (đường Trần Nhật Duật). Từ đây vẫn thấy rõ quảng trường nhà hát lớn với toà nhà mái vòm ngày nay là Sở Giao dịch chứng khoán Hà nội.

Hướng chụp về phía Quai Rheinard (đường Trần Khánh Dư). Toà nhà trong bức ảnh ngày nay  là Viện Bảo tàng cách mạng Việt nam. Phía sau hàng rào, trong khuôn viên rợp bóng cây là Bảo tàng Lịch sử (thời Pháp là Musee L.Finot).

Những bức ảnh này cho thấy ngày xưa đứng trên con đường này có thể phóng tầm mắt ra mặt nước sông Hồng, chưa hề có hệ thống đê mà ngày nay được beton hoá thành đường phân luồng dẫn lên cầu Chương Dương. Bãi sông Hồng mênh mông lộng gió chạy song song đã làm cho con đường này trở thành một trong những con đường đẹp và sầm uất nhất Hà nội. Nhưng tất cả những điều đó đã qua. Để đối phó với lũ lụt, chính quyền thuộc địa đã quyết định cho đắp một con đê, và cùng với thời gian khu vực nội thành Hà nội bị ngăn cách hoàn toàn với sông Hồng, một biển những ngôi nhà dị dạng đã mọc lên trên bãi sông này.

Toà nhà ngày nay là Bảo tàng cách mạng Việt nam. Khi đó toà nhà này hình thước thợ, chưa có khối nhà quay ra phố Tôn Đản.

Square Maréchal Foch (Quảng trường Nhà hát lớn). Nhà hát thành phố nguy nga với vẻ đẹp kiến trúc châu Âu. Toà nhà mái vòm phía bên kia quảng trường khởi thuỷ là một trung tâm buôn bán của thương gia Pháp, năm 1998 nó trở thành Sở giao dịch chứng khoán Hà nội, hiện đã bị đập đi xây lại, chẳng rõ hình thù sẽ ra sao.

Đoàn diễu binh trên phố Paul Bert (Tràng Tiền). Vẫn thấy lấp ló cây cột thu lôi trên nóc mái vòm cuốn của toà nhà đầu phố (Sở giao dịch chứng khoán Hà nội ngày nay)

Đoàn người hướng về phía ga Hàng Cỏ. Dưới cánh máy bay hiện rõ ba con đường đẹp nhất dẫn vào trung tâm thành phố. Từ phía góc phải dưới: Boulevard Gambeta (đường Trần Hưng Đạo) với toà nhà của Công ty hoả xa Vân Nam (Direction generale du chemin de fer de Yunnam) nay là trụ sở Tổng liên đoàn lao động, tiếp đến Boulevard Carreau (đường Lý Thường Kiệt) với Toà án tối cao sát cạnh nhà tù Hoả Lò, và Boulevard Rollandes (đường Hai Bà Trưng)

Ga Hàng Cỏ. Trước lối ra của sảnh chính tập trung rất đông người xếp thành đội ngũ ngay ngắn, có vẻ như họ tập trung ở đây đón chờ một nhân vật đặc biệt quan trọng nào đó. Đám đông này đứng dọc hai bên đại lộ Gambetta. Xa hơn một chút, phía phố Sinh Từ, một toà nhà hai tầng nằm cùng hướng vói ga Hàng Cỏ - trường PTCS Lý Thường Kiệt ngày nay. Góc trên bên trái ảnh với cây cối um tùm là Văn Miếu - Quốc Tử Giám.